2010’larla Türkiye’de hız kazanan kentsel dönüşüm meselesi yansımalarını film evreninde de gösterdi. Yeni dönemde, taşra filmlerinden göz gözü görmezken hangi şehir merkezli filmler, taşra alegorilerine gerek kalmadan bizi kendi dünyasına çekiyor, benzer sıkışmışlıkları hissettiriyor…
77. Cannes Film Festivali’nde dünya prömiyerini gerçekleştiren ve En İyi Senaryo ödülünü alan ‘The Substance’, MeToo hereketiyle birlikte ortaya çıkan ve Hollywood’daki kadınların karşı karşıya kaldığı şiddet, eşitsizlik ve beden politikalarına karşı gelişen başkaldırının adeta yansıması.
“Taşra alegorisi” son yıllarda sinemamızda fazlasıyla ele alınan konuların başında geliyor. Klişelerle yoğrulan, kadınların yan rollere sıkıştırıldığı ve erkeklik odaklı taşra anlatılarına alternatif olan Reha Erdem’in 2023 yapımı ‘Neandria’sı sinemaya yeni bir soluk getirdi. Peki ama son döneme beyaz perdeye damgasını vuran taşra anlatısına nerden bakmak lazım? ‘Hayat’, ‘Kurak Günler’, ‘Karanlık Gece’ ve ‘Neandria’ üzerinden…
“‘Gelecek Günler’, yok olanı düşünmenin imkânsızlığıyla biter belki de, var olanın kendini dayatmasıyla. Düşünce ve deneyim arasındaki ayrımda, insanın her nefesinde deneyimlemeye devam etmesinin kazanımıdır L’avenir.”
ABD’de yeniden başkanlık yarışına girişen Donald Trump’ın ilk yıllarına odaklanan The Apprentice, ABD güç mekanizmasının kalbine dalarak, geleceğin başkanını karanlık ve etkileyici bir mercekten bakarak inceliyor.
Bu yıl Berlin FIPRESCI Ödülü’nü kazanan, kurgu ile gerçeklik arasındaki sınırları ustalıkla ortadan kaldıran ve yönetmenliğini Aslı Özge’nin yaptığı ‘Faruk’, İstanbul Film Festivali gösterimlerinin ardından MUBI’de gösterimde. Kentsel dönüşüm olgusunu, kent ve birey arasındaki kopuşları merkeze alan “Faruk”un hikâyesi, sinemayla hayatın iç içe geçtiği eşsiz bir baba-kız portresi…
Bir filmi “feminist” yapan kriterler konusunda daha seçici nasıl davranacağız? Dilerseniz feminist sinemayı birkaç örnek üzerinden konuşalım…
Jonathan Glazer’ın’En İyi Uluslararası Film’ Oscar’ını ve Cannes Film Festivali’nden ‘Juri Büyük Ödülü’nü aldığı filmi ‘The Zone of Interest’, faşizmin yaratıığı yıkımın ve bir ölüm fabrikasında kurulan “cennetin” hikâyesini anlatmaya koyuluyor. İnsan onurunun rafa kalktığı bu noktada, mutlak kötülükle ve zorbalığın sıradanlaşmasıyla karşı karşıyayız (bugün bile)…
“Onun Kalesinde”, festival serüveninden sonra online film platformu MUBİ’nin Haziran seçkisiyle platform üzerinde yayına girdi. Yasemin Demirci ile babasının ani kaybından sonra onun evinde ve onun eşyalarıyla baş başa kalışını anlatan filmi “Onun Kalesinde”yi, sinema yolculuğunu ve bir babanın yasını sanatla sağaltmayı konuştuk.
Fatih Akın’ın, başyapıtı “Duvara Karşı”dan bir yıl sonra beyazperdeye taşıdığı “Crossing The Bridge”, Haliç’ten batan buğulu güneşe hareket katan silüetleriyle koca şehrin müzik yaşanmışlıklarına, ilişkilerine ve ortaklıklarına mistik bir anlatıyla ışık tutuyor.
Brecht’in 1930 yılında “Beş Paralık Roman”ın çekimleri esnasında S.A. Nero-Film şirketi ile davalık olması üzerine yazdığı “Beş Paralık Dava-Toplumbilimsel bir deney” adlı denemesinden derlenen bu metin, sinema-ideoloji-endüstri-sermaye ilişkileri üzerinde zihin açıcı bir tartışma niteliğinde.
İstanbul Film Festivali benliğimizi yeniden şekillendirmemiz, sorgulamamız, tanımlamamız için kendi içinde her şeyi hazırlamış. Kız kardeşlerin güçlü bağlarından bir etik tartışmanın nerelere gidebileceğine, zorunluluklar otoriteleşince eğlencenin de eziyete dönüşebileceğine… İstanbul Film Festivali bize unutulmaz deneyimler sundu.
1968 yılında Ürdün’de, Arap görsel kültür tarihinin en cesur hareketlerinden biri olarak halen varlığını sürdüren bir sinema hareketi başladı. Mustafa Abu Ali, Sulafa Jadallah, Hani Jawhariah, Salah Abu Hannood ve daha birçok sinemacı ve araştırmacıdan oluşan Filistin Sinema Topluluğu (PFU), Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) desteğiyle bir araya geldi. Amaçları günlük yaşamı ve bu dönemde Filistin’de…
2023’ün adından en çok söz ettiren filmlerinden “Poor Things”, festival yolculuğunu tamamlayarak gösterime girdi ve geniş kitlelere ulaşmasıyla da hemen tartışmaların odağına yerleşti.
Netfilix’de gösterimde olan ‘Leave the World Behind’, “modern dünyanın katastrofik sonu”na ilişkin olası senaryoları çarpıcı bir dille yansıtıyor. Hollywood’da eşine nadir rastlanan bir sorgulamaya ev sahipliği yapan film, modernitenin geldiği noktayı ve gideceği nihai sonu gözler önüne seriyor. Korkuları, pişmanlıkları ve çaresizlikleriyle köşeye sıkışan insanları yansıtarak…
İsveçli oyun yazarı ve film yönetmeni Ingmar Bergman, bir Protestan rahibin çocuğu olarak İsveç’te doğdu. Karamsar filmleriyle bilinen Bergman, modern sinemanın en büyük yönetmenlerinden biri olarak kabul edildi. İmgeler suretler, yaşam, ruh ve anılarla şekillenen Bergman sinemasına yeniden bir göz atalım…
Dünya sinemasının en yetenekli ve en aykırı yönetmenlerinden Pier Paolo Pasolini, yarattığı özgün dille adından söz ettiren bir sinema insanı. 1961 yılında ‘Accattone’ ve ‘Mamma Roma’yla başladığı sinema yolculuğunda, toplum tarafından marjinalize edilmiş karakterlere, faşizmin çirkin yüzüne, lümpen proletaryaya ve cinsel dürtülerinin esiri olan insana odaklandı. Sinemaya ‘sıradan’ insanın gözüyle bakan yönetmen, 60 yıl önce…
Gladyatör, Thelma ve Louise, Alien, ve Blade Runner gibi filmlere imza atan İngiliz yönetmen Ridley Scott’ın vizyona giren ‘Napolyon’u epik bir fiyaskoya dönüştü. Nesnellikten ve toplumsal tarihten kopuk olmasıyla eleştirilen yapım, “çürüme çağında” kültür endüstrisinin bir başka kurbanı olarak görülebilir…
Martin Scorsese, son filmi ‘Dolunay Katilleri’nde kendi topraklarında katledilen, daha sonra artık “efendileri” olan beyaz Amerikalılar tarafından rezervasyon bölgelerine yollanan ve orada yaşamaları söylenen yerli halklardan biri olan Osage halkının hikâyesini konu alıyor. Kan ve şiddet sarmalının pişinden giden Scorsese, hem bir sinemacı hem de tarihe şahitlik etme misyonunu yerine getiriyor.
Nuri Bilge Ceylan’ın ‘Kuru Otlar Üstüne’ filminde ‘Samet’ karakteriyle Cannes Film Festivali’nde en iyi erkek oyuncu adaylığına gösterilen Deniz Celiloğlu ile filmi ve ardından yarattığı etkiyi konuştuk…